فرایند مدیریت ریسک در ساخت‌وساز پروژه‌های کوچک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته مهندسی عمران سازه، دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج، ایران،

2 استادیار، گروه عمران، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

چکیده

صنعت ساخت‏و‏ساز یکی از خطرناک‌ترین صنایع از نظر تلفات مربوط به کار، نرخ آسیب‌دیدگی و پرداخت غرامت به کارگران شناخته‌شده است. ازاین‌رو ارزیابی ریسک‌های ایمنی، یک گام کلیدی و اساسی است که در مدیریت پروژه‌های بزرگ ساختمانی باید انجام شود. شرکت‌های کوچک و متوسط عمرانی که معمولاً پروژه‌های کوچک را انجام می‌دهند، تمایل زیادی به مدیریت ریسک در این دست از پروژه‌ها ندارند و همچنین دانش و اطلاعات لازم در این خصوص را نیز ندارند. یکی از دلایل این عدم تمایل را می‌توان در این نکته دانست که شرکت‌ها به دلیل فضای رقابتی شدید، ناچار به ارائه مبالغ کمتر برای پروژه هستند؛ بنابراین، نمی‌توانند هزینه بیشتری را روی مدیریت ریسک صرف کنند. این تحقیق توصیفی– تحلیلی، به‌منظور شناسایی فرایند مدیریت ریسک در ساخت‌وساز پروژه‌های کوچک به رشته تحریر درآمده است. در این پژوهش با استفاده از مطالعات تحقیقات پیشین و جمع‌آوری و فعالیتهای مهم شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک‌های ایمنی در ساخت‌وساز پروژه‌های در این تحقیق ارزیابی و تحلیل ‌گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1- اردشیر،ع.، امیری، م.، مهاجری، م.، 1392، ارزیابی ریسک‌های ایمنی در پروژه‌های انبوه‌سازی با استفاده از ترکیب روش‌های فازیDEA-TOPSIS وFTA فازی، FMEA، دوماهنامه سلامت کار ایران، دوره10، شماره6، بهمن و اسفند، صفحات 90-78 .
2- اردشیر، ع.، مهاجری، م.، 1392، ارزیابی ریسک‌های ایمنی پروژه‌های ساختمانی با استفاده از روش DEA-TOPSIS، هفتمین کنگره ملی مهندسی عمران،  17 و 18 اردیبهشت، دانشکده مهندسی شهید نیکبخت ایران،زاهدان.
3- اردشیر، ع، مکنون، ر.، رکاب اسلامی، م.، جهان تاب، ز.، 1392، مدیریت ریسک‌های بهداشتی مؤثر بر سلامت افراد در پروژه‌های بلندمرتبه‌سازی با رویکرد فازی، فصلنامه بهداشت و ایمنی کار، جلد3، شماره1، صفحات80-69.
4- اوستاخان، م.، 1390، بررسی ارتباط جو ایمنی و رفتار ایمن دریک کارگاه ساختمانی انبوه‌سازی 600 واحدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
5- بابازاده، ر.، ذکریایی، ج.، 1389، شناسایی خطر و ارزیابی ریسک در دستگاه‌های بچینگ پالنت در کارگاه‌های ساختمانی با استفاده از روش‌های JSA و  FINE WILLIAM، 20و21 آبان، دومین همایش ملی ایمنی ساختمان، موسسه تحقیق و توسعه خانه عمران ایران، تهران.
6- برزویی، ا.، 1390، ارزیابی ایمنی در پروژه‌های ساخت و تدوین شاخص‌های کلیدی عملکرد ایمنی به‌منظور ارتقا سطح ایمنی ساخت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
7- بصیری، م. ح.، یزدانی چمزینی، ع.، منجزی، م.، حاجی یخچالی، س.، 1392، بررسی خطرات تونل سازی با استفاده از روش حالات شکست و تجزیه‌وتحلیل اثرات تحت محیط فازی FMEA Fuzzy ، کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و توسعه‌ی پایدار شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
8- بلبل امیری، ن.، نصیرزاده، ف.، 1388، کاربرد رویکرد FMEA فازی برای ارزیابی ریسک خرابی‌های مربوط به سیستم سیگنالینگ، علائم، کنترل و مخابرات مترو، دومین کنفرانس بین‌المللی پیشرفت‌های اخیر در مهندسی راه‌آهن، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
9- بیجاری، م.، خدادادی، ر.، خزاعی، م. ج.، 1387، بررسی عوامل مؤثر بر ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی ایران، چهارمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه تهران ایران، تهران.
10- جوزی، س. ع.، پاداش، ا.، 1386، سامانه مطالعات بهداشت، ایمنی و محیط زیستHSE- MS ، چاپ اول، تهران، انتشارات کاوش قلم.
11- حسامی، س.، اعظمی، ح.، ظریف منش، م.، 1391، نقش جانمایی تجهیزات و عوامل مؤثر آن در ایمنی کارگاه‌های ساختمانی، دومین کنفرانس ملی مهندسی و مدیریت ساخت، 13و14اردیبهشت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، پردیس بندرعباس.
12- خاضکی، ح. ر.، مهدیار، م.، شکری زاده، ر.، 1387، تحلیل حالت‌های بالقوه خرابی دستگاه‌های روتاروی پتروشیمی بندر امام به کمک روشFMEA و بر اساس منطق فازی، اولین کنفرانس پتروشیمی ایران.
 13- دارومی اصل، ر.، 1391، ارزیابی جنبه و ریسک فعالیت‌های نیروگاه آبادان با استفاده از روشFMEA، پنجمین کنفرانس نیروگاه‌های برق، 24و25بهمن، اهواز.
14- دشتی، م.، عبدلی، م.، 1388، ایمنی کارگاه‌های ساختمانی بارویکرد نظارت یکپارچه، 18- 20اسفند، سومین همایش ملی مهندسی ایمنی و مدیریت HSE ایران، تهران.
15- روانشادنیا، م.، 1393، مرجع مدیریت ایمنی در پروژه‌های عمرانی، چاپ دوم،تهران،انتشارات سیمای دانش.
16- شریفیان پور، ن.، لنجابی، ف.، فریادی، ش.، امینی سعد، آ.، 1391، کاربردHSE )بهداشت،ایمنی محیط زیست) در تحلیل ایمنی کارگران ساختمان، ششمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست ایران، تهران.
17- شاکری، م.، رضایی نیا، م.، 1386، آ نالیز حالت بالقوه خرابی و آثار آنFMEA ، دومین کنفرانس تخصصی پایش وضعیت و عیب‌یابی ماشین‌آلات، دانشگاه صنعتی شریف ایران، تهران.
18- کیابد، ر.، امیرشاکرمی، س.، 1387، خطرات کار در کارگاه‌های ساختمانی، نخستین همایش ملی ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی، 14 و 15 آذر، موسسه تحقیق و توسعه خانه عمران ایران، تهران.
19- کیانفر، ف.، نجمی، م.، ابراهیمی، م.، 1383، محاسبه درجه اولویت ریسک در مدل FMEA با استفاده از تئوری فازی، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، تهران.
20- گزارش آماری حوادث ناشی از کار. سازمان تأمین اجتماعی. بین سال‌های 1393-1389.
21- گیلانی نیا، ش.، 1388، بهینه‌سازی فرآیندهای ایمنی در صنعت ساخت‌وساز کشور با کمک یک سامانه پشتیبانی از تصمیم، چشم‌انداز مدیریت، شماره 31، صفحات 178-159.
22- لطفی، ش.، 1384، بررسی روش‌های مدیریت اجرا در ساختمان‌های بلندمرتبه بخش خصوصی شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
23- مرتضوی طباطبایی، ع.، فرشادنیا، م.، جباری، م.، ویسی، ک.، 1392، خطرات حفاری و اثرات آن در تونل در حال ساخت امیرکبیر به روشFMEA ، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دوره بیست و یکم،صفحات 122-114.
24-Aneziris, O, Topali, N., & Papazoglou, E., 2011, Occupational risk of Building construction, Reliability Engineering and system Safety journal, 36-46.
25-Aneziris, O., Papazoglou, N., Kallianiotis, D., 2010, Occupational risk of tunneling construction, safety science, 48, 8, 964-972.
26-Azevedo, R. C., Ensslin, L., and Jungles, A. E., 2014, A Review of Risk Management in Construction: Opportunities for Improvement, Modern Economy, 5, 4, 367-383.
27- Bowles, B. J., & Peleaz, C. E., 1995, Fuzzy Logic Priorization of Failure in a System Failure Mode and Effect Criticality Analysis, Reliability Engineering and System Safety, 50, 203-213.
28- Bowles, B. J., & Peleaz, C. E., 1996, Using Fuzzy Congnitive Maps as a System Mode for Failure mode and Effects Analysis, Information Sciences, 88, 177-199.
29-Chai, X. W., Xu, Y. P., & Liu, Z. G., 2011, Safety assessment of construction and management in underwater drilling and blasting.Paper presented at the Artificial, Intelligence, Management Science and Electronic Commerce (AIMSEC), 2011 2nd International Conference on.
30-Chang, K. H., Cheng, Ch. H., & Chang, Y. Ch., 2010, Reprioritizationof failures in asilane supply systemusing an intuitionistic fuzzy set ranking technique, Soft Computing, 14, 285– 298.
31-Chi, C., F., Yang, C. ,C., & Chen, Z., L., 2009, In-depth accident analyses of electrical fatalities in the construction industry, Internationsl Journal of Industrial Ergonomics, 39, 635-644.
32- Ching-Liang, Ch., & Chiu-Chi, W., 1999, Failure Mode and Effects Analysis Using FuzzyMethod and Grey Theory, Kybernetes, 28, 9, 1072-1080.
33- Chin, K. S., Chan, A., & Yang, J. B., 2008, Development of a fuzzy FMEA based product design system, Int J AdvManuf Techno, l36, 633–649.
34- Fung, I. W. H., Tam, V. W. Y., Lo, T. Y., & Lu, L. L. H., 2010, developing a Risk Assessment Model for construction safety, International Journal of Project Management, 28, 6, 593–600.
35-Qizhou, H., & Hua-pu, L., 2009, Roughset comprehensive Evaluation Model for Environmental Security Effect of Highway Construction Projects, International conference on Energy and Environmental Technology, 301-304.
36- Guimaraes, A. C. F., & Lapa, C. M. F., 2004, Fuzzy FMEA Applied to PWR Chemical and Volume Control System, Progress in Nuclear Energy, 44, 3, 191-213.
37- Reese, D. CH., & Eidson, V. J., 2006, Handbook of OSHA Construction Safety and Health, Second Edition.CRC Press.